قرنیه مخروطی

قرنیه مخروطی یا کراتوکونوس که با نام قوز قرنیه هم شناخته می‌شود، زمانی رخ می‌دهد که قرنیه شما (سطح بیرونی شفاف و گنبدی شکل چشم شما) نازک شده و به تدریج به حالت مخروطی در می‌آید. قرنیه مخروطی یکی از رایج‌ترین بیماری‌های قرنیه محسوب می‌شود که اگر به موقع پیگیری و درمان نشود می‌تواند بینایی را دچار مشکل کند.

قرنیه مخروطی سبب تاری دید شده و ممکن است حساسیت نور و درخشش در بینایی را ایجاد کند. قرنیه مخروطی معمولا هر دو چشم را تحت تاثیر قرار می‌دهد، اگرچه اغلب یک چشم بیش از چشم دیگر به این بیمای مبتلا می‌شود. این بیماری اغلب افراد بین ۱۰ الی ۲۵ سال را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این بیماری ممکن است به تدریج تا ۱۰ سال بطول بینجامد.

در مراحل اولیه قرنیه مخروطی، شما ممکن است قادر باشید تا مشکلات بینایی را با عینک یا لنزهای تماسی نرم برطرف کنید. بعدها، ممکن است مجبور باشید تا از لنزهای تماسی انعطاف‌ناپذیر و نفوذ‌پذیر یا سایر گونه‌های لنز نظیر لنزهای صلبیه‌ای استفاده کنید. اگر بیماری تا سطح پیشرفته جلو برود، ممکن است به پیوند قرنیه نیاز داشته باشید.1
 

علائم قرنیه مخروطی چیست؟

مهمترین علامت این بیماری، تاری دید در افراد است، بسیاری از بیمارانی که به این عارضه دچار شده اند از تار شدن تصاویر در مقابل یک چشم یا هر دو چشم خود شکایت دارند، به طور کلی قرنیه مخروطی سبب می شود که حساسیت چشم به نور و درخشش بیشتر شود؛ از این رو ممکن است رانندگی در طول شب برای این بیماران دشوار باشد، این موارد علائمی هستند که می توانند جهت تشخیص قرنیه مخروطی و راه های درمان آن به شما کمک کنند.2

علت‌ ایجاد قرنیه مخروطی چیست؟

اما علائم قرنیه مخروطی و راه های درمان آن چیست؟ از هر ده نفری که به این عارضه دچار شده اند، یک نفر از آنها دارای والدینی با بیماری قرنیه مخروطی بوده است، به این ترتیب تاثیر وراثت و داشتن سابقه خانوادگی در ابتلای فرد مشخص است اما برخی از عوامل محیطی و بیماری های دیگر نیز می توانند دلیلی برای ایجاد این عارضه باشند، مالش شدید چشم علت ایجاد این عارضه نمی باشد اما بر روی آن بی تاثیر نیست از این رو به این بیماران توصیه می شود که از مالش شدید چشم های خود جلوگیری کنند.2
 

روش‌های تشخیص قرنیه مخروطی

برای تشخیص قرنیه مخروطی یا قوز قرنیه، چشم‌ پزشک شما (چشم پزشک یا بینایی سنج) پیشینه پزشکی و خانوادگی شما را مرور کرده و معاینه چشمی را انجام خواهد داد. او ممکن است سایر تست‌ها را برای تعیین جزئیات بیشتر درباره شکل قرنیه شما انجام دهد. تست‌هایی که برای تشخیص قرنیه مخروطی استفاده می‌شوند، عبارتند از:
 
انکسار چشمی
در این تست، پزشک از ابزار خاصی استفاده می‌کند تا چشم شما را نسبت به مشکلات بینایی ارزیابی کند. او ممکن از از شما بخواهد که به داخل یک دستگاه نگاه کنید، دستگاهی که شامل چندین لنز است (فوروپتر) تا به وی در تعیین ترکیب لنزها در جهت ایجاد واضح‌ترین بینایی، به وی کمک کند. برخی پزشکان ممکن است از ابزار دستی (رتینوسکوپ) برای ارزیابی چشم شما استفاده کنند.
 
تست اسلیت لمپ
در این تست، پزشک شما یک پرتو عمودی نور را بر سطح چشم شما می‌تاباند و از میکروسکوپ توان پایین برای دیدن چشم شما استفاده می‌کند. او شکل قرنیه شما را ارزیابی کرده و سایر مشکلات بالقوه را در چشم شما بررسی می‌کند.
 
کراتومتری
در این تست، چشم پزشک یک دایره نورانی بر روی قرنیه شما متمرکز می‌کند و انعکاس آن را بررسی می‌کند تا شکل قرنیه شما را تعیین نماید.
 
تصویربرداری قرنیه کامپیوتری
تست‌های تصویربرداری خاصی نظیر توموگرافی قرنیه‌ای، تصاویری را ثبت می‌کند تا شکل دقیقی از قرنیه شما را ایجاد نماید. توموگرافی قرنیه‌ای می‌تواند ضخامت قرنیه شما را بسنجد. توموگرافی قرنیه‌ای می‌تواند اغلب علائم اولیه قرنیه مخروطی را قبل از اینکه بیماری با معاینه اسلیت لمپ شناسایی شود، تشخیص دهد.1
 

درمان بیماری قوز قرنیه

درمان بیماری قوز قرنیه به شدت علائم شما بستگی دارد. اگر علائم بیماری شما خفیف باشد، می توانید بینایی خود را با عینک مخصوص آن اصلاح کنید. همچنین ممکن است لازم باشد که از لنزهای تماسی مخصوص که پزشک برای تجویز میکند نیز، استفاده کنید.

در درمان قوز قرنیه شامل:
 
لنز سخت نفوذ پذیر (RGP)
در مراحل اولیه درمان بیماری، اگر عینک تجویز شده پاسخ مناسب را ندهد، پزشک لنز مخصوصی به نام RGP، که از انواع لنزهای تماسی سخت و نفوذ پذیر می باشد را تجویز میکند. عموما این نوع لنز ها بیماری را درمان نمیکنند و تنها دید شخص را بهبود میبخشند.
 
لنز های ترکیبی
به تازگی استفاده از لنزهای تماسی نرم یا آب دوست یا همان لنزهای هیدروژل سیلیکون در درمان بیماری قوز قرنیه رواج زیادی پیدا کرده است. مشکل لنز های نرم این است که با شکل مخروطی قرنیه به راحتی تطابق پیدا میکند، بنابراین اثر قوز قرنیه را بیشتر کرده و تاثیری در درمان آن ندارد. برای مقابله با این موضوع، لنزهای ترکیبی تولید شده اند که در مرکز آن سخت است و اطراف لنز نرم میباشد.

با این حال، لنزهای ترکیبی نرم و یا لنز های سخت نسل قبل برای هر فرد موثر نبودند. نسل چهارم فناوری لنزهای ترکیبی بسیار پیشرفته تر و بهبود یافته تر است، و به بیماران بیشتری امکان می دهد که راحتی یک لنز نرم را با دقت دید و درمان موثرتر یک لنز RGP ترکیب کنند.

از دسته لنز های پیشرفته امروزی میتوان، لنز های اسکلرال را نام برد، که برای موارد قوز قرنیه پیشرفته تجویز می شوند. این لنزها نسبت بیشتری از سطح چشم را پوشش می دهند و راحتی استفاده از آن ها برای قشر های ضعیف تر بویژه افراد مسن بسیار مناسب است.


 
جراحی
معمولا پزشک تلاش میکند که بیماری فرد با استفاده از عینک و لنز های تماسی درمان شود، ولی گاهی قوز قرنیه، با وجود استفاده از لنز درمان نشده یا حتی بدتر میشود و گاهی هم بیمار نمیتواند لنز را تحمل کند. گزینه بعدی معمولا استفاده از جراحی است. از انواع جراحی میتوان استفاده از ایمپلنت رینگ (corneal ring implants)، کراسلینک (Cross-linking) و کراتوتومی رادیال را نام برد.
 
کراسلینک
این جراحی، معمولا در افرادی کاربرد دارد که به تازگی دچار این بیماری شده اند. بنا به گفته دکتر سید محمد سالار ظاهریانی این جراحی عموما باعث درمان قوز قرنیه نمیشود و تنها از پیشرفت بیماری در فرد جلوگیری میکند.
 
ایمپلنت رینگ
عموما ایمپلنت های داخل چشمی برای کاهش یا از بین بردن آستیگماتیسم و نزدیک بینی در بیماران مبتلا به قوز قرنیه تجویز میشود که جایگزین لنز یا عینک میباشند. پژوهشگران به طور رسمی تایید کردند که جا گذاری این ایمپلنت های داخل چشمی، درمانی بسیار موثر هستند که می توانند جایگزین ایمپلنت قرنیه، عینک یا لنزهای تماسی گردند. البته گاهی لازم است که فرد پس از این جراحی، بنا به تایید پزشک همچنان از لنز های تماسی یا عینک استفاده کند.
 
کراتوتومی رادیال
در این نوع جراحی، پزشک الگویی شبیه به برش در قسمت مخروطی قرنیه ایجاد میکند تا عیب آن را برطرف کند. گرچه به دلیل مشکلاتی که این جراحی دارد، اصولا با روش های دیگر جایگزین میشود. به دلیل برداشتن بافت استرومایی قرنیه، باعث آسیب بیشتر به قرنیه ضعیف خواهد شد.
 
پیوند قرنیه
اصولا اگر هیچ کدام از درمان های ذکر شده برای بیمار نتیجه ندهد، ممکن است پزشک در مرحله آخر پیوند قرنیه را تجویز کند که هرگز این درمان نتیجه کاملا اطمینان بخشی ندارد.3
 

قرنیه مخروطی چه عوارضی دارد؟

در این بیماری، به دلیل آسیب دیدن سلول های درون قرنیه مایعی به داخل قرنیه نفوذ پیدا می کند و سبب تورم قرنیه می شود؛ تورم قرنیه می تواند باعث کم شدن ناگهانی بینایی شخص شود، این تورم خود به خود برطرف می شود اما ممکن است قرنیه ی شخص به خصوص در قسمتی که برآمدگی شدید است آسیب جدی ببیند و به این ترتیب شدت مشکلات بینایی او افزایش یابد و حتی در موارد پیشرفته ی این بیماری ممکن است شخص به عمل پیوند قرنیه نیاز پیدا کند، از این رو مراجعه به موقع به پزشک برای تشخیص قرنیه مخروطی و راه های درمان آن اهمیت زیادی دارد.2

پینوشتها
1.www.darmankade.com
2.www.binaii.com
3.www.jwanclinic.com